Welke herken jij?

Vier venijnige valkuilen bij veranderprocessen. De schaduwzijde van je gedrag

Dat niet iedereen blij wordt van het vele veranderen in organisaties is bekend. Maar wat doet het precies met je? Veranderen schept vier venijnige valkuilen die je verleiden tot onproductieve negativiteit: afhaken, cynisme, roddelen of klagen. Als je mensen kent die daarin zitten: vertel ze over deze valkuilen, dat helpt soms om er weer uit te klimmen.

In dit artikel

1. Je focus verliezen

Omdat elke verandering gepaard gaat met onduidelijkheid raak je als medewerker gemakkelijk uit koers. Wat zeker was gaat verdwijnen en wat komt is nog onzeker. Een logische reactie is dat je op zoek gaat naar informatie, meestal buiten je directe werkomgeving. Voor je het weet gaat er steeds meer aandacht naar alles behalve het gebied waar jij invloed op hebt, wat jij kent en waar jij resultaat haalt. Bovendien is het nog moeilijk in te schatten aan welke informatie je echt houvast hebt. Is het waar? Heb je het al gehoord? Ze zeggen dat… de geruchtenmachine doet ook z’n werk.

Valkuil: je verliest je focus en creëert daarmee… nog meer onzekerheid.

2. In de put zitten

Veel mensen zien een verandering in eerste instantie als verlies: vooral als de verandering je overkomt. Het is normaal dat je daarvan schrikt, dat je ongerust wordt en dat er weerstand ontstaat. Veranderen is te vergelijken met rouwverwerking. Eerst is er ontkenning, daarna boosheid en – vaak na een verwarrende periode met frustratie – komt er verdriet en depressie. Zware woorden misschien, maar ook in het klein gaan mensen bij verandering door emoties heen. Als je die niet goed verwerkt kan dat zich wreken. En dat belemmert je zicht op nieuwe kansen.

Valkuil: blijven hangen in verdriet of boosheid en daarmee… geen kansen meer zien.

3. Je in een hoek laten drijven

Veranderaars vinden het vaak lastig dat medewerkers weerstand vertonen. Ze hebben niet door dat dit een onvermijdelijke dynamiek is. Wie dominant gedrag vertoont lokt bij anderen vaak afwachtend of volgend gedrag uit. Veranderaars zijn bijna altijd dominant. Ze doen voorstellen. Ze zeggen hoe het moet. Ze weten het beter. Bovendien zeggen ze vaak dat er dingen fout gingen. En daarmee lok je argwanend en behoudend gedrag uit. Hoezo doen we het niet goed? Medewerkers worden niet alleen passief: ze zetten zich ook schrap. Wel jammer, want in deze hoek wil bijna niemand zich (lang) laten zetten.

Valkuil: in de weerstand schieten en daarmee… je invloed verliezen.

4. In de klaagstand gaan

Wie een verandering niet ziet zitten kan vier kanten op. Je kunt er tegenin gaan en de zaak (weer) naar je hand zetten. Als dat niet lukt kun je de verandering ook accepteren en er het beste van maken. Ten slotte kun je nog vertrekken. Helaas zijn er mensen die geen van deze drie opties (durven, kunnen) kiezen. Dan blijft er nog maar één weg over: gaan klagen. Mensen die klagen veranderen niets, ze accepteren het niet en ze vertrekken niet. Ze zoeken verlichting in mopperen, zeuren, boos zijn en zich erg verongelijkt voelen. Je kent ze wel, deze mensen. Veel organisaties zitten er vol mee.

Valkuil: je toevlucht zoeken in geklaag en daarmee… geen verantwoordelijkheid nemen.

Wat moet je hiermee? Om te beginnen: erken dat verandering soms moeilijk is en dat er emoties bij komen kijken. Erken ook dat bepaalde gedragspatronen onvermijdelijk zijn. Maar blijf daar niet in hangen: neem verantwoordelijkheid en stap er uit. Klagen helpt niet. Neem invloed, zoek nieuwe opties en zorg dat je blijft meedoen. Het is jouw leven, toch?

Meer lezen? Zie het artikel over het Keuzekruispunt.

Aanverwante artikelen

Samen leren in onderwijsteams

Engagement bij ingrijpende veranderingen

Kantoorlog, de strijd tussen vervreemding en zingeving

Schaamte en verandering. Veranderkundigen leren van Levinas

33 Paradoxen en dilemma’s bij samenwerken en veranderen

Geef een reactie

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Welk account wil je maken?

Minimaal 8 tekens, 1 hoofdletter, 1 cijfer en 1 leesteken. Gebruik geen wachtwoord dat je elders ook gebruikt.

Aanmelden Ask me Anything

Zit je met een casus? Een lastige klus? Iets met je team of je rol als teamcoach of teamleider? Kom naar een online AmeA sessie, je mag alles vragen. Meld je aan! Het is van 10.00 tot 11.30. Kom wel op tijd, eerder weggaan kan.

Boek aanbevelen

Bestand delen

Je kunt een pdf-bestand delen op onze site. Een artikel, of iets anders moois. Stuur het ons en wij plaatsen het onder jouw naam op onze Download & Delen pagina.

Werkvorm posten

De instructie
Helder en in hele zinnen. Geen telegramstijl. Gebruik stappen of nummers. Of tussenkopjes in vet. Geef eventueel variaties of tips aan het eind. Doe géén copy-paste van een andere site of ander document!!

Account aanpassen

Minimaal 8 tekens, hoofdletter, cijfer en speciaal teken. Gebruik geen ww dat je elders gebruikt. 

Minimaal 8 tekens, 1 hoofdletter, 1 cijfer en 1 leesteken. Gebruik geen wachtwoord dat je elders ook gebruikt.

Minimaal 8 tekens, 1 hoofdletter, 1 cijfer en 1 leesteken. Gebruik geen wachtwoord dat je elders ook gebruikt.

Let op – als je geen bevestiging hebt ontvangen is het maken van je account niet gelukt. Je kunt dan niet inloggen.

Profiel maken of aanpassen

Leuk als je zichtbaar wilt zijn op de site. Ook klanten kunnen je profiel zien, maar alleen mensen die zijn ingelogd hebben zicht op je contactgegevens. 

  • JPG/JPEG/PNG
  • Zo vierkant mogelijk
  • Vooral je gezicht
  • Max 500kb

Review maken

Onze studenten – misschien jij ook – hebben veel aan de reviews op onze site. Help jij toekomstige studenten met jouw review? Het mag eventueel anoniem of onder pseudoniem. Veel dank!

complete opleiding voor teamcoaches
Meer informatie +

Kom kennismaken met ons!

Je wilt wellicht met ons samenwerken of je bij ons laten opleiden, maar nog even ‘gevoel’ krijgen bij wie wij zijn? Of je hebt gewoon een aantal vragen die je liever persoonlijk bespreekt?

Laten we (video)bellen!

We ontmoeten elkaar via telefoon, Teams of Zoom. Geheel vrijblijvend uiteraard. In principe neemt Martijn Vroemen contact met je op, maar je kunt ook kiezen voor andere Teamchangers.

Handleiding Zoom + mini-werkvormen

Stel je vraag!